Bốn dòng game platformer huyền thoại bị lãng quên

Thể loại game platformer đã góp phần định hình ngành công nghiệp trò chơi điện tử, trở thành biểu tượng qua nhiều thế hệ.

Những tựa game platformer không chỉ dạy chúng ta cách cầm tay cầm, cách căn thời gian để nhảy, hay cách khám phá những thế giới kỳ diệu được xây dựng quanh chuyển động và sự sáng tạo, mà còn tạo nên những nhân vật biểu tượng, những thương hiệu gắn bó với tuổi thơ và cả những cột mốc kỹ thuật đáng kinh ngạc. Từ Mario, nhân vật mà hầu như ai cũng biết, đến những series đình đám khác, thể loại platformer đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử game.

Thế nhưng, khi ngành công nghiệp chuyển mình với ngân sách khổng lồ, trọng tâm đổ dồn vào các tựa game online và trải nghiệm điện ảnh, nhiều dòng game platformer kinh điển đã bị bỏ rơi, để lại nỗi tiếc nuối khôn nguôi trong lòng người hâm mộ. Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá bốn series platformer từng vang danh một thời, giờ đây đang chìm vào quên lãng, cùng những lý do khiến sự vắng bóng của chúng trở nên đáng tiếc hơn bao giờ hết.

Ape Escape – Sự sáng tạo bị lãng quên

Ra mắt vào năm 1999 trên hệ máy PlayStation, Ape Escape là một trong những tựa game sáng tạo và quyến rũ nhất của thể loại platformer. Điểm đặc biệt của trò chơi nằm ở cách nó tận dụng tối đa tay cầm DualShock, thứ mà giờ đây đã trở thành chuẩn mực trong ngành game. Một cần analog điều khiển di chuyển, cần còn lại thao tác các công cụ như lưới bắt, súng cao su hay dùi cui điện. Cơ chế này không chỉ mới mẻ mà còn mang lại cảm giác chân thực, hỗn loạn nhưng đầy thú vị khi người chơi phải đuổi bắt những chú khỉ tinh nghịch. Mỗi chú khỉ trong game đều có cá tính riêng, từ những động tác hài hước đến hành vi khó lường, khiến mỗi màn chơi trở thành một cuộc phiêu lưu độc đáo.

Ape Escape không chỉ dừng lại ở lối chơi sáng tạo. Các màn chơi trải dài qua nhiều bối cảnh thời gian, từ rừng nguyên thủy đến thành phố tương lai, mang đến sự đa dạng và tươi mới. Các phần tiếp theo như Ape Escape 2 và Ape Escape 3 tiếp tục hoàn thiện công thức với nhiều công cụ mới, điều khiển mượt mà hơn và cả chế độ chơi mạng đầy hấp dẫn. Tuy nhiên, kể từ Ape Escape 3 vào năm 2005, series này gần như biến mất khỏi bản đồ game, chỉ còn xuất hiện lẻ tẻ qua các bản remaster hay vai cameo trong các dự án khác của PlayStation.

Điều đáng tiếc là Ape Escape dường như sinh ra để tỏa sáng trong thời đại hiện nay. Với các tay cầm hiện đại và sự trở lại mạnh mẽ của các game platformer lấy nhân vật làm trung tâm, series này có thể dễ dàng chiếm trọn trái tim người chơi mà không cần phải thay đổi quá nhiều. Sự xuất hiện của những chú khỉ trong Astro Bot – một trong những tựa platformer 3D xuất sắc nhất từ trước đến nay – càng khiến người hâm mộ hy vọng về một bản remake hay một phần mới. Ape Escape không chỉ là một trò chơi, mà còn là minh chứng cho sự sáng tạo không ngừng của ngành game và việc nó bị lãng quên thật sự là một mất mát lớn.

Rayman – Biểu tượng nghệ thuật của platformer

Ra mắt vào năm 1995 bởi Ubisoft, Rayman ngay lập tức tạo nên dấu ấn riêng với phong cách nghệ thuật vẽ tay độc đáo, thế giới siêu thực và nhân vật chính không tay chân đầy kỳ lạ. Những tựa game đầu tiên của series này không chỉ thử thách người chơi với độ khó cao mà còn chinh phục họ bằng sự quyến rũ và cá tính riêng. Rayman 2: The Great Escape đánh dấu bước chuyển mình ngoạn mục khi đưa series này sang không gian 3D, mang đến các màn chơi rộng lớn, chuyển động mượt mà và một câu chuyện hấp dẫn hơn.

Đến với Rayman Origins và Rayman Legends, series này trở về với cội nguồn 2D và đạt đến đỉnh cao với hình ảnh tuyệt đẹp, lối chơi chặt chẽ và thiết kế màn chơi xuất sắc. Đặc biệt, Rayman Legends được nhiều người đánh giá là một trong những tựa platformer hay nhất mọi thời đại. Thế nhưng, kể từ năm 2013, Rayman gần như bị Ubisoft bỏ rơi để tập trung vào các thương hiệu lớn hơn và các dự án dịch vụ trực tuyến. Sự ra đi của nhà sáng tạo Michel Ancel càng khiến tương lai của series trở nên mờ mịt. Rayman giờ đây chỉ còn xuất hiện lẻ loi trong vai trò nhân vật phụ, như trong DLC của Mario + Rabbids: Sparks of Hope.

Sức hút của Rayman nằm ở khả năng kết hợp giữa nghệ thuật, thử thách và niềm vui thuần túy. Sự vắng bóng của series này không giống như một cái kết tự nhiên, mà giống như một cơ hội bị bỏ lỡ để tiếp tục một công thức đã được mài giũa hoàn hảo. Trong bối cảnh các game co-op cục bộ đang trở lại mạnh mẽ, việc Ubisoft không đầu tư vào Rayman thật sự là một điều khó hiểu, nhất là khi Rayman Legends đã chứng minh được tiềm năng của mình.

Castlevania – Huyền thoại gothic của Metroidvania

Castlevania ra đời vào năm 1986, mang đến sự kết hợp độc đáo giữa platformer hành động và phong cách kinh dị gothic. Những tựa game đầu tiên của series này nổi bật với lối chơi chặt chẽ, thiết kế kẻ thù đầy thử thách và yêu cầu người chơi phải kiên nhẫn và thành thạo. Castlevania: Symphony of the Night, ra mắt vào năm 1997, đã thay đổi tất cả khi đặt nền móng cho thể loại Metroidvania với yếu tố khám phá, nhập vai và tiến trình phi tuyến tính. Các phần tiếp theo, đặc biệt trên các hệ máy cầm tay, tiếp tục mở rộng công thức này và nhận được sự yêu mến từ cả người chơi lẫn giới phê bình.

Tuy nhiên, kể từ Castlevania: Lords of Shadow 2 vào năm 2014 – một tựa game đã đi lệch hướng so với công thức truyền thống – series này gần như không có thêm phần mới nào. Dù series phim trên Netflix đã làm sống lại sự quan tâm đến thương hiệu, Konami dường như chỉ giới hạn Castlevania trong các bản sưu tập hoặc dự án di động. Sự vắng bóng này để lại nỗi đau lớn, bởi Castlevania không chỉ là một series game, mà còn là nguồn cảm hứng cho vô số tựa game indie như Hollow Knight hay Bloodstained. Trong khi các nhà phát triển khác tiếp tục kế thừa di sản của Castlevania, chính series này lại đang bị lãng quên bởi chính chủ nhân của mình.

Banjo-Kazooie – Kho báu bị bỏ rơi

Trong số các series platformer bị lãng quên, Banjo-Kazooie có lẽ là cái tên khiến người hâm mộ day dứt nhất. Ra mắt vào năm 1998 trên Nintendo 64 bởi Rare, tựa game này nhanh chóng trở thành một kiệt tác với thế giới sống động, lối chơi tập trung vào thu thập và sự hài hước thông minh. Banjo-Tooie tiếp nối với các màn chơi rộng lớn hơn, thế giới liên kết chặt chẽ và cơ chế sâu sắc hơn, biến bộ đôi Banjo và Kazooie thành biểu tượng bất tử.

Điểm đặc biệt của Banjo-Kazooie nằm ở cá tính. Dù không có lồng tiếng, các đoạn hội thoại vẫn tràn đầy biểu cảm, các nhân vật phụ đều đáng nhớ, và việc khám phá luôn mang lại cảm giác thỏa mãn. Tuy nhiên, sau khi Microsoft mua lại Rare, series này bắt đầu đi xuống. Banjo-Kazooie: Nuts & Bolts (2008) chuyển hướng sang cơ chế xây dựng phương tiện, gây tranh cãi và đánh dấu phần game cuối cùng của series. Đã hơn 15 năm trôi qua mà không có một phần tiếp theo đúng nghĩa, dù nhu cầu từ người hâm mộ vẫn luôn mãnh liệt.

Sự xuất hiện của Banjo-Kazooie trong Super Smash Bros. Ultimate từng thắp lên hy vọng, nhưng không có remake hay tựa game mới nào được công bố. Trong khi đó, các tựa game như Yooka-Laylee cố gắng lấp đầy khoảng trống, nhưng không thể thay thế được sức hút nguyên bản của Banjo-Kazooie. Với sự trỗi dậy của các game platformer 3D và tình yêu dành cho hoài niệm, việc series này bị bỏ rơi giống như chôn vùi một kho báu vô giá.

Kết luận

Ape Escape, Rayman, Castlevania và Banjo-Kazooie không chỉ là những tựa game, mà còn là những di sản văn hóa của ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Sự vắng bóng của chúng không chỉ là mất mát cho người hâm mộ, mà còn là lời nhắc nhở rằng ngay cả những thương hiệu xuất sắc nhất cũng có thể bị lãng quên nếu không được chăm sóc. Trong một kỷ nguyên mà các tựa game platformer đang trở lại mạnh mẽ, hy vọng vẫn còn cho những series này. Liệu chúng ta có được chứng kiến sự trở lại của những chú khỉ tinh nghịch, chàng Rayman không tay chân, những lâu đài gothic hay bộ đôi gấu và chim? Chỉ thời gian mới có thể trả lời. Nhưng một điều chắc chắn: di sản của chúng sẽ mãi sống trong trái tim người chơi.